بهارنارنج
بهارنارنج
۱۳۹۶-۰۵-۰۹
به لیمو
به لیمو
۱۳۹۶-۰۵-۰۹
۵/۵ - (۱ امتیاز)

 نام تجاری گیاه:

Lemon balm

نام علمی گیاه:

Melissa officinalis L.

تاریخچه:

بادَرَنجبویه یا بادَرَنگْبویه یا وارَنگ ‌بو گیاهی معطر و علفی از تیره ی نعنائیان است. بادرنجبویه بومی ناحیه ی مدیترانه و بیش از ۲۰۰۰ سال است که کشت می شود. این گیاه را زنبورداران معبد آرتمیس برای پرورش زنبور عسل کشت می کردند. از همین روی، نام آن از کلمه ی یونانی ملیسا به معنی زنبور عسل گرفته شده است.

۱- آنتی اکسیدان 

اثرات آنتی اکسیدانی بادرنجبویه به سبب وجود ترکیبات فنلی از جمله رزمارینیک اسید در آن است. اثر آنتی اکسیدانی این ترکیبات چند برابر بیشتر از ویتامین C است. ترکیباتی مثل لینولئیک اسید، کارنوسیک اسید، اوروسولیک اسید هم در عصاره ی این گیاه هستند که خاصیت آنتی اکسیدانی دارند.

۲- بهبود حافظه

نتایج آزمایشی نشان داد که بادرنجبویه می تواند اختلالات یادگیری ناشی از سرب را بهبود بخشد. خاصیت آنتی اکسیدانی بادرنجبویه و تمایل ترکیبات آن برای باند شدن با رسپتورهای نیکوتینی، موسکارینی و به ویژه کولینرژیک و مهار آنزیم کولین استراز در بافت کورتکس مغز انسان می تواند بر عملکردهای شناختی تأثیر بگذارد و در درمان اختلالات حافظه و سایر بیماری های مرتبط با سیستم عصبی هم مؤثر واقع شود. در آزمایشی دیگر، محققان مشاهده کردند استفاده از بادرنجبویه باعث تقویت حافظه در افراد مبتلا به آلزایمر شد. این اثر بادرنجبویه می تواند به دلیل محتوای آنتی اکسیدان آن باشد.

۳- کاهش استرس و اضطراب

رزمارینیک اسید، اورسولیک اسید و اولئانولیک اسید استخراج شده از بادرنجبویه، بازدارنده های فعالیت آنزیم GABA-T (گابا ترانس آمیناز) هستند. محققان، سازوکار عمل آرامش بخشی بادرنجبویه را اثر این گیاه بر مسیر گابارژیک می دانند که در آن، ترکیبات مذکور از فعالیت GABA-T جلوگیری می کنند و سبب بیشتر در دسترس بودنِ GABA(یک میانجی عصبی مهم) در مغز می شوند.

۴- ضد تشنج

عصاره ی بادرنجبویه به دلیل دارا بودن ژرانیول با اثرات خواب آوری و ضدتشنجی و همچنین کافئیک اسید با اثرات ضدتشنجی، اثر آرامش بخشی بر سیستم عصبی دارد. آرامش بخشی عصاره ی بادرنجبویه ناشی از عملکرد گابا در سیستم اعصاب مرکزی است که در آن ماده ی مؤثر، به جایگاه بنزودیازپین روی گیرنده ی گابای A متصل می شود. چنین به نظر می رسد که برخی از فلاونوئیدها روی بعضی از نرون های مهاری اثر می کنند و موجب تقویت این سیستم مهاری می شوند.

۵- بهبود زخم معده

در آزمایشی، عصاره ی بادرنجبویه باعث بهبود زخم معده در موش های صحرایی شد. مشاهده شد که عصاره ی برگ های این گیاه باعث بروز پاسخ ایمنی در موش می شود. این عصاره با تعدیل سیستم ایمنی می تواند در روند بهبود زخم تاثیرگذار باشد. عصاره ی بادرنجبویه هم، به سبب داشتن خاصیت ضد التهابی می تواند مانع گسترش زخم و کاهش التهاب معده شود. فلاونوئیدها با داشتن خاصیت آنتی اکسیدانی، رادیکال های آزاد را خنثی کرده و به مهار زخم کمک می کنند. فلاونوئیدها زخم های نکروز عمیق را دفع و از ورقه ورقه شدن اپی تلیوم(بافت پوششی) جلوگیری می کنند.

۶- تنظیم قند و کلسترول خون

براساس یافته های یک مطالعه که در  مجله ی دیابت و متابولیسم ایران منتشر شد، عصاره ی بادرنجبویه باعث کاهش میزان قند خون، کلسترول، تری گلیسرید و LDL و افزایش HDL در موش های صحرایی دیابتی شد. تأثیر این عصاره احتمالاً به دلیل وجود فلاونوئیدها و آنتی اکسیدان ها در این گیاه است.

۷- بهبود عملکرد کبد

در پژوهشی که نتایج آن درمجله ی زیست شناسی جانوری منتشر شد، عصاره ی بادرنجبویه با کاهش فعالیت آنزیم ALT(آلانین آمینوترانسفراز) اثر محافظتی خود بر کبد را نشان داد. ALT آنزیمی است که به طور طبیعی در کبد وجود دارد و در نتیجه ی آسیب کبدی وارد خون می شود. شاید بتوان گفت این اثر بادرنجبویه به خاطر وجود آنتی اکسیدان ها است زیرا آنتی اکسیدان ها نقش بسیار مهمی در محافظت از اندامهای داخلی بدن به ویژه قلب و کبد دارند.

۸- ضد التهاب و درد

مکمل گیاهی بادرنجبویه در آزمایشی توانست در کاهش شاخص التهابی ناشی از دویدن در سرازیری و احساس درد مؤثر باشد. محققان معتقدند بادرنجبویه با بلوک کردن گیرنده های آدنوزینی در انتهای نورون های حسی عضلات، باعث کاهش درد می شود.

  ۹- ضد سرطان

 محققان اثر اسانس بادرنجبویه و ترکیب اصلی آن سیترال را بر لاین های سلولیGBM (یک تومور بدخیم در سیستم عصبی) بررسی کردند. براساس یافته های منتشر شده در ژورنال Cancer Investigation، هم اسانس بادرنجبویه و هم سیترال، باعث کاهش طول عمر سلول های GBM و آپوپتوزیس (مرگ برنامه ریزی شده ی سلول) در این سلول ها شدند. براساس این یافته ها، اسانس بادرنجبویه به سبب وجود سیترال در آن، ممکن است بتواند در درمان GBM مؤثر باشد.

 ۱۰- جلوگیری از فعالیت ویروس HIV

 در پژوهشی که نتایج آن در ژورنال Bulletin Biological & Pharmaceutical منتشر شد، اثر چند گیاه بر ویروس ایدز بررسی شد و یافته ها نشان دادند که عصاره ی آبی بادرنجبویه مانع بروز تغییرات پاتولوژیکی القا شده توسط HIV-1 می شود.

بادرنجبویه حاوی اسیدهای فنلی، تری ترپن ها، تانن ها و فلاونوئیدها است. ژرانیال، نِرال، اولئانان، بتا-کاریوفیلن، نِرول، سیترونلال، ژرانیول، سیترال، لینالول، استات اوگنول، کارنوسیک اسید، اورسولیک اسید، کافئیک اسید و رزمارینیک اسید از مواد مؤثر موجود در این گیاه هستند.

  • بادرنجبویه به الهه ی دیانا پیشکش شده بود و یونانیان حدود ۲۰۰۰ سال پیش از آن استفاده ی دارویی می کردند.
  • در قرون وسطی بادرنجبویه برای برطرف کردن تنش و اضطراب، بستن زخم ها و درمان دندان درد استفاده می شد.
  • این گیاه در میان اکسیرهای جوانی قرون وسطی، بیشترین محبوبیت را داشت.
  •  در زمان های قدیم، بادرنجبویه را در ورودی ها می کاشتند تا ارواح پلید را دور کند.
  • از بادرنجبویه برای جذب زنبورها به طرف کندوها استفاده می شد.
  •  ابوعلی سینا به سبب خواص این گیاه، بادرنجبویه را «مفرح القلب» نامیده است.

یک و نیم الی چهار و نیم گرم در روز.

۱ الی ۲ ساعت پیش یا پس از غذا.

درباره ی استفاده از بادرنجبویه در زمان بارداری و شیردهی اطلاعات کافی در دسترس نیست. بهتر است در این دوره ریسک نکرده و از مصرف این گیاه اجتناب کنید.

  • بادرنجبویه ممکن است با داروهای ضد اضطراب و داروهای تیروئید تداخل داشته باشد. اگر این دسته از داروها را مصرف می کنید، پیش از مصرف بادرنجبویه با پزشک خود مشورت کنید. ممکن است مصرف این گیاه همراه با داروهای ضداضطراب سبب ایجاد خواب آلودگی زیادی شود. برخی از داروهای ضد اضطراب عبارتند از: کلونازپام، لورازپام، فنوباربیتال و زولپیدم.
  • مشخص نیست که آیا بادرنجبویه با عوامل ضدرتروویروسی (سرکوب کننده ی کامل ویروس) تداخل دارد یا خیر. بهتر است در صورت مصرف داروهای HIV از مصرف بادرنجبویه خودداری کنید.

در طب سنتی از دم کرده ی برگ های بادرنجبویه به عنوان معرق، محرک معده، ضد اسپاسم، ضد نفخ، ضد اضطراب و استرس، آرام بخش، ضد تشنج و ضد استفراغ استفاده می شد.


محصولات مرتبط با بادرنجبویه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *